مدل دیسک (DISC) ابزاری کارآمد برای درک و تحلیل سبکهای رفتاری دانش آموزان است. این مدل دانش آموزان را بر اساس چهار دسته اصلی دستهبندی میکند: Dominance (تسلط)، Influence (تأثیرگذاری)، Steadiness (ثبات) و Compliance (قانون محوری)
در واقع دانش آموزان را بر اساس مدل رفتاری آنها می توان به یکی از چهار مدل دی(D)، آی(I)، اس(S) و سی(C) تقسیم کرد. این روش یک روش جهانی است که در مدارس موفق دنیا در حال استفاده است. در این مقاله می خواهیم ببینیم که این مدل چگونه باعث کاهش تعارضات در مدرسه می گردد:
- شناسایی ریشه تعارض:
مدل دیسک (DISC) به افراد کمک میکند تا ریشه تعارض را به درستی شناسایی کنند. این امر با درک انگیزهها، نیازها و ترجیحات طرفهای درگیر در تعارض و همچنین نحوه تفسیر رفتار یکدیگر توسط آنها امکانپذیر میشود.
به عنوان مثال، دانشآموزی با سبک رفتاری D (تسلط) ممکن است احساس کند که توسط معلم خود نادیده گرفته میشود، در حالی که معلم ممکن است احساس کند که این دانشآموز بیش از حد خواستار و کنترلگر است.
با شناخت سبکهای رفتاری، هر دو طرف میتوانند درک کنند که چرا این سوءتفاهمها و تعارضات به وجود آمدهاند.
- ایجاد درک متقابل:
مدل دیسک (DISC) به افراد کمک میکند تا سبکهای رفتاری یکدیگر را به درستی درک کنند. این امر شامل درک نقاط قوت، نقاط ضعف، انگیزهها و نیازهای هر سبک رفتاری است.
با درک متقابل، طرفهای درگیر در تعارض میتوانند با دیدگاه یکدیگر همدلی کنند و به دنبال راهحلهایی باشند که برای همه طرفین قابل قبول باشد.
- انتخاب رویکرد مناسب برای حل تعارض:
مدل دیسک (DISC) به افراد کمک میکند تا رویکرد مناسب را برای حل تعارض انتخاب کنند. این امر با درک اینکه هر سبک رفتاری به چه روشی به تعارض واکنش نشان میدهد و چگونه میتوان به طور موثرتری با آنها ارتباط برقرار کرد، امکانپذیر میشود.
به عنوان مثال، ممکن است لازم باشد با دانشآموزی با سبک رفتاری D (تسلط) به طور مستقیم و قاطعانه صحبت کرد، در حالی که با دانشآموزی با سبک رفتاری S (ثبات) باید با لحنی صبورانه و حمایتی صحبت کرد.
- مذاکره و مصالحه:
مدل دیسک (DISC) به افراد کمک میکند تا به طور مؤثر با یکدیگر مذاکره و مصالحه کنند. این امر با درک اینکه هر سبک رفتاری چه چیزی را در یک راهحل ارزشمند میداند و چگونه میتوان به راهحلی رسید که برای همه طرفین منصفانه باشد، امکانپذیر میشود.
- پیشگیری از تعارضات آینده:
مدل دیسک (DISC) به افراد کمک میکند تا از تعارضات آینده پیشگیری کنند. این امر با درک اینکه چگونه سبکهای رفتاری مختلف میتوانند با یکدیگر تعامل داشته باشند و چگونه میتوان از سوءتفاهمها و تعارضات جلوگیری کرد، امکانپذیر میشود.
نقش معلمان و مدیران:
معلمان و مدیران میتوانند نقش مهمی در حل تعارضات بین دانشآموزان و همچنین بین خود و دانشآموزان ایفا کنند. آنها میتوانند با استفاده از مدل دیسک (DISC) برای:
- ایجاد محیطی امن و حمایتی در کلاس درس
- آموزش مهارتهای حل تعارض به دانشآموزان
- میانجیگری در تعارضات بین دانشآموزان
- ارائه مدلهای رفتاری مثبت برای دانشآموزان
فرض کنید که دو دانشآموز با سبکهای رفتاری D (تسلط) و S (ثبات) در حال بحث بر سر نحوه انجام یک پروژه گروهی هستند. دانشآموز با سبک رفتاری D میخواهد کارها را به سرعت انجام دهد و کنترل پروژه را در دست داشته باشد، در حالی که دانشآموز با سبک رفتاری S میخواهد زمان بیشتری برای انجام کارها صرف کند و در مورد همه تصمیمات به طور مساوی مشورت شود.
معلم میتواند با استفاده از مدل دیسک (DISC) به هر دو دانشآموز کمک کند تا سبکهای رفتاری یکدیگر را درک کنند و راهحلی پیدا کنند که برای هر دوی آنها قابل قبول باشد.
به عنوان مثال، معلم میتواند به دانشآموز با سبک رفتاری D پیشنهاد دهد که وظایف خاصی را به عهده بگیرد و به او اجازه دهد تا در مورد برخی از جنبههای پروژه رهبری کند.
معلم همچنین میتواند به دانشآموز با سبک رفتاری S پیشنهاد دهد که در مورد تصمیمات با قاطعیت بیشتری صحبت کند و برای بیان نظرات خود احساس راحتی کند.
علاوه بر این، معلم میتواند به هر دو دانشآموز کمک کند تا برنامهای برای تکمیل پروژه ایجاد کنند و وظایف و مسئولیتها را به طور واضح مشخص کنند.
معلم همچنین میتواند به طور مرتب با هر دو دانشآموز برای بررسی پیشرفت آنها و حل هرگونه مشکلی که ممکن است به وجود آید، ملاقات کند.
با استفاده از مدل دیسک (DISC)، معلم میتواند به دو دانشآموز کمک کند تا تعارض خود را حل کنند، به طور مؤثر با یکدیگر کار کنند و پروژه خود را با موفقیت به پایان برسانند.
مزایای استفاده از مدل دیسک (DISC) برای حل تعارض در مدرسه:
- ایجاد محیط آموزشی مثبتتر
- بهبود یادگیری دانشآموزان
- کاهش استرس و فرسودگی شغلی
- افزایش بهرهوری و کارایی
- کاهش غیبت دانشآموزان
- بهبود روابط بین معلمان، دانشآموزان و اولیای آنها
این مدل بین المللی نه تنها در زمینه ” حل تعارضات ” در محیط مدرسه راهکارهایی دارد، بلکه در زمینه های دیگر مانند شناسایی و درک سبکهای رفتاری دانشآموزان، ایجاد برنامههای درسی متناسب، بهبود ارتباطات با دانشآموزان، حل تعارضات با دانشآموزان به طور مؤثرتر، ایجاد تیمهای مؤثر از دانشآموزان و نیز مدیریت کلاس درس به طور مؤثرتر نیز حرف های زیادی برای گفتن دارد. در صورتی که علاقمند هستید تا اطلاعات بیشتری درباره مدل دیسک (DISC) داشته باشید می توانید به وب سایت مستردیسک (DISC) به آدرس https://mrdisc.ir/ سری بزنید.
مدل رفتارشناسی دیسک (DISC) ابزاری ارزشمند برای معلمان، مدیران و دانشآموزان است که میتواند به آنها در ایجاد محیط آموزشی مثبتتر و مؤثرتر کمک کند. با استفاده از این مدل، میتوانند تعارضات را کاهش دهند، ارتباطات را بهبود بخشند و به موفقیت دانشآموزان کمک کنند.
سید رضا آل طه (مستردیسک)